La eclosión del turismo en los núcleos pioneros y sus seguidores. Menorca y las Baleares (1900-1936)

Autores/as

DOI:

https://doi.org/10.14198/INTURI2020.19.08

Palabras clave:

Turismo costero, destino turístico, Islas Baleares, historia del turismo, promoción turística

Resumen

En las primeras décadas del siglo XX, el turismo adquirió su madurez en un número muy limitado de lugares de la costa mediterránea. En su proximidad, otros puntos aprovecharon sus economías de situación para desarrollarse. A partir de la confrontación de la evolución del turismo en isla de Menorca con sus vecinas de Mallorca e Ibiza, se analizan los factores que permitieron a las comarcas seguidoras entrar en el incipiente mercado turístico.

Citas

Alonso López, E. (2011). “De balneari a hotel. El turisme gandià entre 1899 i 1959”. Seminari d’Estudis sobre la ciència, l’oci, el turisme i la salut als municipis valencians. Alicante, 26 y 27 de mayo de 2011.

Amat Rosés, M. (1933). “D’un viatge a l’illa de Menorca”, Mirador, núm. 226-227.

Baedecker, K. (1901). Spain and Portugal. Handbook for travellers. Leipzig: Baedecker.

Barceló, B. y Frontera, G. (2000). “Història del Turisme a les Illes Balears”, en Welcome! Un Segle de turisme a les Illes Balears. Palma: Fundació La Caixa.

Bartholomew, E.G. (1869). “Seven months in the Balearic Islands”, Illustrated Travels: A record of Discovery, Geography and Adventure. Londres: Cassel, Peter and Galpin.

Boyd, M.S. (1911). The Fortunate Isles. Londres: Methuen & co. [Les illes venturoses. Palma de Mallorca: Documenta Balear, 2008].

Boyer (2002). “El turismo en Europa, de la Edad Moderna al siglo XX”, Historia Contemporánea, 25, pág. 13-31.

Casasnovas, M.A. (2006). Història Econòmica de Menorca. Palma de Mallorca: Moll.

Caules, M. (2011). “Ca’n Burdó de Fornells, fundado en 1872 por Miguel Caules Bagur”, Diario Menorca, 19/11/2011.

Chamberlin, F (1927). The Balearics and their peoples. Londres: John Lane & Bodley Head.

Cirer, J.C. (2004). De la fonda a l’hotel. Palma de Mallorca: Documenta Balear

Cirer, J.C. (2009). La invenció del turisme de masses a Mallorca. Palma de Mallorca: Institut Balear d’Economia.

Cirer, J.C. (2012). “The Beginnings of Tourism in Majorca. 1937-1914”, Annals of Tourism Research. Vol. 39, núm. 4, pág. 1779-1796.

Cirer, J.C. (2014a). “Spain’s new coastal destinations 1883-1936: The mainstay of development of tourism before the Second World War”, Annals of Tourism Research, Vol 45, pág. 18-29.

Cirer, J.C. (2014b). “Majorca’s tourism cluster: The creation of an industrial district, 1919-36”, Business History, DOI: 10.1080/00076791.2013.876532

Cotrina, J. (1928). “Mallorca y Menorca (consideraciones sobre turismo, leídas el 28 de abril de 1928”, Revista de Menorca, abril, pág. 92-114.

Davins, A. (1925). Menorca la isla blanca azul (impresiones de un viaje). Barcelona: Atenas.

Ferrer Aledo, J. (1935). Menorca Pro Turismo. Mahón: Tipografía Mahonesa.

Ford, R. (1869). Handbook for travelers in Spain. Londres: John Murray.

Farré-Escofet, E. Marimón, R. Surís, J. (1977). La via menorquina del creixement. Barcelona: Banca Catalana, Servei d’Estudis.

Flitch, C. (1911). Mediterranean Moods; footnotes of travel in the islands of Mallorca, Menorca, Ibiza and Sardinia. London: Grant Richards, fill, pág. 139-164.

Guía de Menorca (1911). Mahón: Ateneo Literario, Científico y Artístico de Mahón.

Heartney, L. (2013). “Worldwide women”, en BRAND, P. Z. (ed.) Beauty Unlimited. Blooming y Indianapolis: Indiana University Press, pág. 126-136.

Hernández Sanz, F (1908). Compendio de Geografía e Historia de la Isla de Menorca. Mahón: Imprenta B. Fábregas.

Hernández Sanz, F (1926). “El señor Frederick Chamberlin en Menorca”, Revista de Menorca, junio, pág. 161.

Larrinaga, C. (2002). “El turismo en la España del siglo XIX”, Historia Contemporánea, 25.

Larrinaga (2015). “De las playas frías a las playas templadas: la popularización del turismo de ola en España en el siglo XX”. Cuadernos de Historia Contemporánea, Vol. 37, pág. 67-87.

Lavaur, L. (1980). “Turismo de entreguerras (1919-1939) (I)”. Estudios Turísticos, 267, pág. 307-1408.

Lavigne, A.G. (1859). Itinéraire descriptive, historique et artistique de l’Espagne et du Portugal. París: Hachette.

Llauger Llull, M.A. (1996). “Evolució de la xarxa viària balear”, 150 anys d'obres públiques a les Illes Balears. Palma de Mallorca: Sa Nostra-Colegio de Ingenieros de Caminos, Canales y Puertos.

López Gómez, A. (1978). “El veraneo tradicional en las costas valencianas. “Barraques” y “casetes de mar” en la huerta de Gandía”. Cuadernos de Geografía, 22, pág. 1-28.

Luis Salvador, Archiduque de Áustria (1890). Die Balearen in Wort und Bild gelchildert. Die Inseln Minorca. Leipzig: F.A. Brodhaus. [Las Baleares descritas por la palabra y la imagen. 1 La isla de Menorca (parte general). Palma de Mallorca: Caja de Baleares, “Sa Nostra”, 1982].

Luis Salvador, Archiduque de Áustria (1891). Die Balearen in Wort und Bild gelchildert. Die Inseln Minorca. Leipzig: F.A. Brodhaus. [Las Baleares descritas por la palabra y la imagen. 2 La isla de Menorca (parte especial). Palma de Mallorca: Caja de Baleares, “Sa Nostra”, 1982].

Marco, R. y Riera, M. (2009). La mirada del viatger. Balears 1900-1935. Barcelona: Espai Mallorca.

Marí, S. (2004). El retard virtuós. Maó: Ateneu Científic, Literari i Artístic de Maó.

Méndez, A. y Hernández, J. (2010). Trenta-cinc empresaris menorquins. Èxit individual i progrés social. Maó: Institut Menorquí d’Estudis.

Méndez, A. (2017). A la recerca del paradís. Història del turisme de Menorca. Mahón: Institut Menorquí d’Estudis, pág. 103-110.

Moreno Garrido, A. (2005). “Turismo de élite y Administración de la época (1911-1936)”, Estudios turísticos n. 163-164.

Moreno Garrido, A. (2007). Historia del turismo en España en el siglo XX Madrid: Síntesis

Mut Oliver, M. (1973). “Cien años de turismo”, Banco de Crédito Balear, 1872-1972. Primer centenario. Palma de Mallorca: Banco de Crédito Balear.

O’Shea, H (1868). Guide to Spain and Portugal, including the Balearic Islands. Edimburgo: Adam & Charles Black.

Pla, Josep (1950). Guía de Mallorca, Menorca e Ibiza, Barcelona, Destino, pág. 426-430.

Ripoll Busquets, P. (1926). “Memoria redactada por el secretario de la Junta Directiva, don Pedro Ripoll Busquets”, Revista de Menorca, octubre, pág. 297.

Sheppard, L. (1936). A Cottage in Majorca. Londres: Skeffington, pág. 33-42.

Schroeder, F. (1846). Shores of the Mediterranean. New York: Hasper & Brothers.

Seguí, A. (1996). “Diana 1896”, Revista s’Auba, diciembre 1996.

Vargas Ponce, J. (1787). Descripciones de las islas Pithiusas y Baleares. Madrid: Imprenta Viuda de Ibarra, Hijos y compañía.

Walton, J. K. (2001). “Consuming the Beach. Seaside Resorts and Culture of Tourism in England and Spain from the 1840s to the 1930s”, en BARANOWSKI y FURLOUGH, E. (eds.) Being Elsewhere. Tourism, Consumer Culture, and Identity in Modern Europe and North America. Ann Arbor: The University of Michigan Press.

Estadísticas

Estadísticas en RUA

Publicado

10-05-2020

Cómo citar

Méndez Vidal, A. X. (2020). La eclosión del turismo en los núcleos pioneros y sus seguidores. Menorca y las Baleares (1900-1936). Investigaciones Turísticas, (19), 163–185. https://doi.org/10.14198/INTURI2020.19.08

Número

Sección

Artículos